Exposure

Iedereen is wel eens bang en ervaart daarbij hoe zijn/haar lichaam reageert op angst. Angst hoort bij het leven. Waarom? Omdat angst nuttig is. Het is een mechanisme dat ons helpt om te gaan met gevaar. Je kunt het zien als een alarmsysteem. Als de alarmbel gaat, brengen het zenuwstelsel en het hormoonsysteem het lichaam in staat van paraatheid. Dat gebeurt onmiddellijk en automatisch. We hoeven er niet over na te denken. Klik voor een eenvoudige uitleg naar dit filmpje, of voor een meer technische uitleg van het brein hier om daar meer over te lezen.

Bij angst gaan we sneller ademen, ons hart gaat sneller kloppen, onze bloeddruk stijgt en we gaan transpireren. Het lichaam bereidt zich alvast voor op actie: vechten of vluchten. Als er direct gevaar dreigt is dat nuttig: er kan direct gehandeld worden. Als er géén direct gevaar dreigt, is die alarmbel heel onhandig. Het lichaam reageert alsof er écht gevaar dreigt. Het maakt zich klaar om handelend op te treden terwijl dat helemaal niet nodig is. Het alarmsysteem is als het ware te scherp afgesteld. Als er geen gevaar dreigt, maar het alarmsysteem gaat wel keer op keer af, is dat erg vervelend en vermoeiend. Dat is wat er bij fobieën gebeurt.

Behandeling met exposure

Exposure is het Engelse woord voor blootstelling, en dat is dan ook wat er in de behandeling gebeurt. Je stelt je bloot aan situaties die je beangstigend vindt en die je tot nu toe uit de weg gaat…

Een behandeling met exposure richt zich op het veranderen van (vermijdings)gedrag. Als je je gedrag verandert, heeft dat een gunstig effect op angstgevoelens en de lichamelijke verschijnselen die bij angst horen.

Veel mensen die last hebben van angsten denken dat in zo’n situatie de angst alsmaar erger wordt, tot het niet meer te houden is. In werkelijkheid gaat het niet zo. Als je in een (niet al te) beangstigende situatie blijft en niet wegloopt, dan zal je zien dat de ramp waarvoor je bang was, niet plaatsvindt. De angst verdwijnt na verloop van tijd. Het principe van de exposure is dan ook dat je in die situatie blijft, tot de angst voor het grootste deel weg is. Je krijgt dan wat meer vertrouwen in jezelf en bent in staat om naar een wat moeilijker situatie te gaan. Ook daar blijf je tot de angst minder wordt. Dat kan langer of korter duren, maar ooit wordt de angst minder en verdwijnt. Zo kan je stapsgewijs steeds moeilijkere situaties aan.

Exposure is geen gemakkelijke behandeling. Het moeilijke is dat je bereidheid moet zien te vinden door je angst heen te gaan, bereidheid vinden je angst aan te gaan. Het is je angst leren toelaten in plaats van wegdrukken/onderdrukken. Als je doorzet, merk je al snel dat je steeds minder angstig wordt, minder tegen situaties op gaat zien, zelfverzekerder wordt, meer vertrouwen krijgt in je eigen lichaam en je vrijer gaat voelen. Het kan helpen om de exposure aan te gaan door als een observator/waarnemer naar je lichamelijke reacties te kijken. Klik hier om hier meer over te lezen.

Angstcurve

 

De bovenste gebogen lijn geeft het verloop van uw angstniveau weer bij de eerste keer dat je oefent. De cijfers voor het angstniveau lopen van 0 (helemaal geen angst). De angst loopt eerst op als je de situatie opzoekt, maar neemt al vrij snel weer af. Bij de tweede keer oefenen (de middelste lijn) loopt de angst al minder hoog op. Bij de derde keer oefenen (de onderstelijn) nog minder.