Acceptatie

Confrontatie met overlijden, ernstige ziekte, scheiding of relatie-breuk, ontslag en vergelijkbare situaties geven veel emoties. Naast pijn, angst, verdriet en boosheid kan het machteloosheid, eenzaamheid, ontreddering en verslagenheid geven.

Dergelijke gevoelens hebben nut. Zij geven ons een signaal dat er iets moet gebeuren. Als je je hand brand aan een kachel geeft pijn het signaal om je hand terug te trekken. Als je bijna bent overreden bij het oversteken ben je de volgende keer (keren) bang, als waarschuwing. Emotie geeft ons de drang en de richting om te gaan handelen.

Machteloosheid, eenzaamheid, ontreddering, verslagenheid en verbittering zijn vaak het gevolg dat het niet lukt om datgene op  te lossen.

Soms zijn de omstandigheden echter zo, dat er niet gehandeld kan worden. Bij confrontatie met overlijden, scheiding of relatie-breuk, ontslag, ziekte of lichamelijke beperkingen  e.d. is dat de gebeurtenis ‘an sich’ waar je het mee moet doen. Dan moet je dat ‘accepteren’. In onze cultuur zit aan “acceptatie” vaak een bijsmaak. Alsof acceptatie een zwaktebod is.

Wat te doen met de emoties die overvallen of lam leggen?
Opmerken is de eerste stap: bewust worden van de gedachte of het gevoel. Zelfs als het (onmetelijk) pijnlijk is, kunnen we het bewust worden.  Het gaat tegen onze neiging in. We willen het liever niet ervaren maar we kunnen er voor kiezen om met onze aandacht naar onze pijn toe te gaan in plaats van er van weg te draaien. Stil staan bij die gedachte of emotie.

Radicaal accepteren is een tweede stap, accepteer op radicale wijze de situatie (het is keihard zoals het is).

Als derde stap gaan we die ervaring benoemen op een niet-veroordelende manier:
‘Ik merk op dat ik een moeilijke gedachte heb’,
‘mijn hoofd maakt zich zorgen en speelt allerlei scenario’s af’,
‘ik merk op dat als ik aan … denk, dat ik ….. voel in mijn maag’.

Je kan het ook benoemen met één woord: ‘piekeren’, ‘herinneren’, ‘oordelen’, …..  Zelfs als dit oncomfortabele, ongewenste, onaangename ervaringen zijn, hoeven we ze niet te beoordelen, te bekritiseren of onszelf te veroordelen omdat we die gevoelens ervaren. We kunnen het gewoon benoemen.

En als vierde stap staan we dat gevoel of die gedachte toe om er te zijn. We hoeven het niet fijn vinden of goed te keuren dat het er is, maar we kunnen wel toestaan dat het gevoel er is. We stellen er ons voor open en maken er ruimte voor. We geven het de toestemming om er te zijn.

Natuurlijk zijn deze stappen niet de enige stappen die je kan zetten naar acceptatie, en kan je deze stappen ook niet in alle omstandigheden gebruiken. Vaak zijn ze wel helpend.

Vanuit een ander perspectief,  kun je er ook anders naar kijken. We zijn als mens onderdeel van het dierenrijk en de natuur. Daarin gebeuren soms verschrikkelijk wrede en nare dingen. Dieren worden door andere dieren verscheurd, er vinden voortdurend rampen in de natuur plaats (overstroming e.d.). Het leven is tragisch. Emoties zetten ons in actie om beschutting en veiligheid te zoeken, of zetten ons aan om te vechten en de situatie te veranderen. Als er dingen zijn die we niet kunnen veranderen, dan rest ons 4 eenvoudig klinkende regels:
1. Neem je verlies.
2. Stel je verwachtingen naar beneden bij.
3. Formuleer een antwoord op de vraag waar je het (nog) voor doet.
4. Focus je daarop.

Nog een ander perspectief is meer vanuit mindfulness naar acceptatie te kijken, klik hier

——————-
13-01-2015, PS